Dì Mai đã làm giúp việc cho gia đình ông bà Lưu ở khu Mid-Levels, Hồng Kông, suốt 16 năm. 16 năm đó, dì đã chứng kiến hai đứa con của họ—thằng Tiểu Cường ngỗ nghịch và con bé Tiểu Huệ hay khóc nhè—lớn lên, trưởng thành, và du học. Dì là người nấu cơm, giặt giũ, và người mẹ thứ hai của chúng.
Nhưng giờ, ở tuổi 65, xương cốt đã rệu rã, dì Mai phải trở về quê nhà ở miền Trung Việt Nam. Dì chỉ có một nguyện vọng đơn giản: Dùng số tiền tích cóp được sửa sang lại căn nhà cũ kỹ và an hưởng tuổi già.
Ngày cuối cùng, không khí trong căn hộ sang trọng lặng đi. Ông Lưu, người đàn ông nghiêm khắc, luôn mặc vest chỉnh tề và hiếm khi nở nụ cười, chỉ nói vỏn vẹn: “Tối nay, chúng tôi sẽ tổ chức một bữa cơm nhỏ cho dì.”
Bữa cơm diễn ra nhanh chóng, khách sáo. Dì Mai hiểu, dù có gắn bó thế nào, dì vẫn là người làm thuê.
Khi dì xách va li ra cửa, ông Lưu đưa tay ra chặn lại. Trên tay ông là một chiếc phong bao đỏ dày cộp.
“Mai này,” giọng ông trầm, không biểu lộ cảm xúc. “Cảm ơn vì tất cả những năm qua. Dì cầm lấy. Coi như chút lòng thành.”
Dì Mai xúc động, nước mắt chực trào. Dì cúi đầu nhận lấy, tay run run. “Cảm ơn ông bà. Tôi… tôi không có gì để đáp lại.”
Ông Lưu chỉ gật đầu, rồi quay vào nhà, không một lời tạm biệt dài dòng. Dì Mai bước lên chiếc taxi, cảm thấy trống rỗng và hụt hẫng. “16 năm gắn bó,” dì nghĩ. “Chủ nhà vẫn là chủ nhà.”
Chiếc phong bao đỏ thật nặng. Dì đoán chừng đó là một khoản tiền thưởng Tết lớn, hoặc tổng số tiền lương còn lại.
Sau chuyến bay dài, dì Mai về đến căn nhà cấp bốn xiêu vẹo của mình. Mệt mỏi và cô đơn, dì ngồi xuống chiếc ghế gỗ ọp ẹp. Dì vuốt ve chiếc phong bao đỏ, giờ đã nhàu đi một chút, và quyết định mở nó ra.
Bên trong không phải là tiền mặt. Mà là một xấp giấy tờ.
Dì Mai run rẩy lấy ra. Đầu tiên là một cuốn sổ tiết kiệm, nhưng số tiền bên trong quá lớn, lớn đến mức dì không dám tin vào mắt mình. Nó là toàn bộ tiền lương 16 năm của dì,
được gửi vào ngân hàng từ ngày đầu tiên dì làm việc, cộng với lãi suất
kép và một khoản thưởng khổng lồ. Ông bà Lưu đã âm thầm quản lý tài
chính cho dì, biến tiền lương thành một gia tài nhỏ.
Nhưng đó chưa phải là tất cả.
Dưới cuốn sổ tiết kiệm, là một bộ giấy tờ mua bán nhà. Dì run rẩy đọc tên người mua: Trần Thị Mai. Dì nhìn địa chỉ: “Thửa đất số 72, Phường An Lạc, Thị xã X…” – chính là căn nhà cũ nát này của dì!
Dì Mai đứng bật dậy, người chết lặng. Tại sao lại là giấy tờ mua bán căn nhà của chính mình?
Dì lật sang tờ giấy cuối cùng. Đó là một lá thư viết tay, với nét chữ cứng nhắc, khó đọc của ông Lưu.
Kính gửi dì Mai,
Khi dì đọc những dòng này, chắc dì đã về đến nhà.
Năm 2010, dì từng hỏi tôi một câu: ‘Sau này tôi về nước, liệu tôi có đủ tiền để sửa lại căn nhà dột nát của tôi không?’ Dì đã quên, nhưng tôi thì không. Tôi biết, căn nhà là cả đời dì.
Năm ngoái, tôi thấy dì đi lại khó khăn. Tôi âm thầm sắp xếp cho dì về hưu. Tôi đã bí mật dùng tên dì mua lại căn nhà cũ kỹ này từ chính tay dì (qua người đại diện ở Việt Nam). Sau đó, tôi thuê đội thợ giỏi nhất để đập đi và xây mới lại hoàn toàn trong suốt sáu tháng qua, trong lúc dì đang bận rộn dọn dẹp ở Hồng Kông.
23 túi rác dì vứt ra mỗi ngày, là những bao gói, vật liệu xây dựng dư thừa của công trình. Tôi đã nhờ người vận chuyển chúng đi và chỉ đạo dì vứt ra ngoài để che giấu công trình. Tôi biết, dì đã làm việc chăm chỉ suốt 16 năm để xây dựng tổ ấm cho chúng tôi. Giờ là lúc chúng tôi xây dựng lại tổ ấm cho dì.
Xin lỗi vì sự lạnh lùng. Nhưng đây là cách duy nhất để hoàn thành món quà mà không làm tổn thương lòng tự trọng của dì.
Món quà lớn nhất không phải là tiền. Mà là ngôi nhà mới mà dì đang đứng trong đó. Chúc dì sống khỏe.
Lưu Minh Khang.
Dì Mai ngước nhìn lên. Căn nhà gỗ mục nát, tối tăm của dì đã biến mất. Thay vào đó là một ngôi nhà mái bằng khang trang, sơn màu vàng kem ấm áp, nội thất sạch sẽ, sáng sủa. Dì đã quá mệt mỏi và xúc động nên không hề nhận ra sự thay đổi kinh ngạc này.
Dì sờ tay lên bức tường mới, cảm nhận hơi ấm từ viên gạch. Dì không chết lặng vì số tiền, mà vì tình người thấu đáo đến từng chi tiết. Ông Lưu, người chủ tưởng chừng như vô cảm, đã không chỉ trả công bằng vật chất mà còn tặng lại cho dì một cuộc đời mới, một mái ấm trọn vẹn.
Dì Mai oà khóc. Những giọt nước mắt này không còn là sự hụt hẫng, mà là lòng biết ơn sâu sắc. 16 năm hy sinh ở xứ người, cuối cùng đã được đền đáp bằng một tình yêu thương và sự tôn trọng vượt lên mọi khoảng cách giàu nghèo.
