TS Phan Minh Liêm là người Việt Nam đầu tiên được 4 lần vinh danh trên bức tường danh dự của Viện Anderson đặt tại Houston, . Đây là Viện UT số một tại Mỹ, kết hợp giữa đào tạo, nghiên cứu và điều trị, chữa trên một triệu bệnh nhân mỗi năm. Được học tập, làm việc nơi này là mơ ước của nhiều bác sĩ, nhà khoa học nghiên cứu chống UT thế giới.
Từ Texas, TS Phan Minh Liêm chia sẻ cho độc giả Trí Thức Trẻ 11 bí quyết để phòng ngừa căn bệnh UT. UT là một bệnh rất nguy hiểm, theo Viện UT Quốc gia Hoa Kỳ dữ liệu từ năm 2010 đến năm 2012 thì có 39,6% người Mỹ có khả năng mắc phải căn bệnh UT.
Tại Việt Nam tỷ lệ tử vong do UT là 74,8 % (thuộc hàng cao nhất trên thế giới). Hơn 150.000 ca UT mới được phát hiện tại Việt Nam. Trong đó đa số trường hợp UT được phát hiện ở giai đoạn muộn hoặc rất muộn khiến việc điều trị rất khó khăn. Sự nguy hiểm của ung thư(UT) đó là sát thủ thầm lặng, khó phát hiện, kháng thuốc, di căn vào các cơ quan quan trọng của cơ thể và đặc biệt nhân loại vẫn chưa tìm ra thuốc điều trị UT hiệu quả.
Nguyên nhân gây UT theo nghiên cứu thì lối sống như hút thuốc lá, ít vận động, thức khuya, rượu bia, môi trường ô nhiễm chất gây UT, tác nhân gây bệnh từ vi khuẩn, vi rút như vi khuẩn HP, vi rút HPV, vi rút viêm gan B, C. Ngoài ra, UT còn do đột biến vật chất di truyền và nguyên nhân do cá bệnh béo phì, tiểu đường, suy giảm hệ miễn dịch.
Để phòng chống căn bệnh UT điều quan trọng nhất chính là cách tránh xa các tác nhân gây ra bệnh.
TS Liêm
1. Ăn nhiều chất xơ, hoa quả, rau xanh an toàn. Tuyệt đối không ăn tương, chao, đậu phụng, hắc xì dầu, nước tương (ngoại trừ các hãng nước tương uy tín có chất lượng đảm bảo và kiểm định hàm lượng độc tố aflatoxin). Không ăn các loại thực phẩm nhiễm khuẩn hoặc nấm mốc. Hạn chế ăn các loại dưa muối, dưa cải, củ cải muối.
2. Các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, chiên, nướng, khét cần tránh. Các loại thịt bò, thịt mỡ cần tránh. Nên ăn cá, tôm, hải sản, thức ăn chay.
3. Các thức ăn nóng, và có dầu mỡ tuyệt đối không đựng trong các vật dụng có nguồn gốc từ nhựa, xốp, nylon. Thủy tinh, thép, sứ là các vật liệu an toàn đối với việc lưu trữ thực phẩm.
4. Không nên ăn các đồ hộp, xúc xích, paté gan, nội tạng, cũng như các thực phẩm có nhiều chất bảo quản hoặc màu công nghiệp độc hại.
5. Không sử dụng thức uống có cồn (rượu, bia, kể cả rượu thuốc cũng cần hạn chế hoặc tránh sử dụng). Tuyệt đối tránh xa nơi có khói thuốc lá, khói bụi, ô nhiễm tiếng ồn. Hạn chế sử dụng thịt đỏ vì thực phẩm này có thể kích thích tế bào ung thư tăng trưởng.
6. Tập thể dục điều độ và nhẹ nhàng, sống nơi yên tĩnh, thoáng mát, thư giãn, lạc quan ở nơi có nhiều cây xanh. Chú ý không để thừa cân, thiếu cân và phòng ngừa tiểu đường. Chế độ ăn uống đúng bữa, ăn vừa đủ no. Ngủ sớm và đủ 8 giờ mỗi ngày. Yoga, thiền tĩnh tâm, thư giãn, cầu nguyện, làm việc thiện nguyện rất tốt cho sức khỏe.
7. Sức khoẻ tinh thần rất quan trọng đối với việc phòng ngừa và điều trị UT. Khi mình lạc quan, hạnh phúc, phấn chấn thì hệ miễn dịch sẽ hoạt động hiệu quả và tiêu diệt UT tốt. Khi mình bi quan, buồn, chán đời thì hệ miễn dịch hoạt động yếu, cơ thể sản xuất ra các stress hormone làm kích thích UT phát triển.
8. Thường xuyên thực hiện định kì các xét nghiệm và chẩn đoán tầm soát UT như chụp nhũ ảnh (mammogram), xét nghiệm máu, nội soi ruột, woman well exam, man well exam.
9. Một số thuốc giúp phòng ngừa UT:
Curcumin (chiết xuất từ nghệ)
Resveratrol (chiết xuất từ vỏ nho…)
Zyflamend (kết hợp nhiều dược chất giúp ngừa ung thư)
EGCG (chiết xuất từ trà xanh)
Ngoài ra, linh chi và đông trùng hạ thảo (cordyceps) cũng giúp tăng cường sức khoẻ, tăng cường hệ miễn dịch giúp ngừa UT.
10. Duy trì cân nặng hợp lý. Không để thừa cân hoặc thiếu cân. Béo phì và tiểu đường làm tăng nguy cơ UT.
11. Bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây UT như tia tử ngoại, khói thuốc, khói bụi, các hoá chất độc hại… Một số hoá chất sử dụng trong ngành công nghiệp chăm sóc sắc đẹp, in ấn, da giày,… như thuốc nhuộm tóc, sơn móng tay, mực in, chất tạo màu… có chứa nhiều hoá chất tăng nguy cơ UT.
Do đó, cần mang bao tay, khẩu trang, tăng cường thông thoáng khí, sử dụng các hệ thống có chức năng lọc không khí và cô lập, phân huỷ các hoá chất gây UT này. Sử dụng kem chống nắng, dùng mũ, dù che nắng khi tiếp xúc với tia tử ngoại
